Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 ze zm.), zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Powyższa regulacja wprowadza tzw. zwolnienie podmiotowe w VAT. Dotyczy ono bowiem co do zasady każdego przedsiębiorcy, który po pierwsze nie chce (dobrowolnie) rejestrować się jako podatnik VAT czynny, a po drugie nie osiągnął w danym roku wskazanego poziomu obrotu (liczy się on proporcjonalnie do ilości dni prowadzenia potencjalnej sprzedaży opodatkowanej).

Prawodawca wprowadza także w w/w zakresie pewne wykluczenia. Wskazuje bowiem określone towary i usługi, których dostawa/świadczenia uniemożliwia podatnikowi korzystanie ze zwolnienia podmiotowego (niezależnie od wielkości uzyskiwanych obrotów). W myśl art. 113 ust. 13 w/w ustawy (w brzmieniu na dzień 31 sierpnia 2019 r.), powyższego zwolnienia, nie stosuje się do podatników:

1) dokonujących dostaw:

a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy,

b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:

– energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),

– wyrobów tytoniowych,

– samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,

c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,

d) terenów budowlanych,

e) nowych środków transportu.

2) świadczących usługi:

a) prawnicze,

b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,

c) jubilerskie.

3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Przedsiębiorcy, którzy dokonują w/w czynności nie korzystają ze zwolnienia niezależnie od wielkości obrotów – jeśli planują więc wykonywanie takich czynności, powinni zarejestrować się na VAT. Rygor ten tyczy się też sytuacji, w których podatnik wyłącznie incydentalnie dokonał której z czynności z art. 113 ust. 13 ustawy o VAT.

Brak możliwości korzystania ze zwolnienia w VAT wpływa na zyskowność biznesu w szczególności, jeśli bazuje on na relacji B2C, gdzie końcowym odbiorcą towaru (usługi) jest konsument.

Dlatego też należy zwrócić uwagę, że z dniem 1 września 2019 r. weszły w życie przepisy ustawy nowelizującej ustawę o VAT (Dz. U. z 2019 r. poz. 1520 t j.). Prawodawca rozszerzył w ten sposób katalog podmiotów, które nie mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Wskazał, że likwiduje się zwolnienia podmiotowe dla podatników dokonujących dostaw części do pojazdów samochodowych i motocykli (niezależnie od sposobu realizacji dostawy, tj. czy stacjonarnie, czy za pośrednictwem internetu) oraz m.in. preparatów kosmetycznych i toaletowych, komputerów, urządzeń elektronicznych, RTV, AGD i innych tego rodzaju towarów w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie (np. sprzedaż internetowa lub telefoniczna).

Dodał, że wprowadzana zmiana jest uzasadniona nie tyle samym faktem występowania nadużyć, gdyż te co do zasady można spotkać we wszystkich branżach, natomiast spostrzeżeniem, że w tych objętych projektowaną regulacją nieprawidłowości są nadmiernie spotykane. Zmiana ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Z pewnością liczy się też przez to na zwiększenie wpływów budżetowych.

Dlatego od 1 września zwolnionymi z VAT nie będą także dokonujący dostawy (tylko przy sprzedaży na odległość tj. internet, telefon, etc.) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie:

– preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1),

– komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26),

– urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27) – dot. m.in. telefonów komórkowych,

– maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28),

Jeśli sprzedaż towarów w w/w zakresie dokonywana jest stacjonarnie, nowe ograniczenie nie znajduje zastosowania.

Dodatkowo ze zwolnienia nie skorzystają także podmioty prowadzące dostawy (niezależnie czy sprzedaż będzie następowała przez internet, czy stacjonarnie) hurtowe i detaliczne części do:

– pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3),

– motocykli (PKWiU 45.4).

Ponadto, ze zwolnienia podmiotowego wyłączone zostały usługi ściągania długów, w tym factoringu.

Przepisy, o których mowa obowiązują już od 1 września 2019 r. Nie wprowadzono tzw. przepisów przejściowych. Powoduje, to że przedsiębiorca, który po 31 sierpnia 2019 r. dokonał sprzedaży w/w towaru, czy usługi stał się z mocy prawa podatnikiem VAT czynnym. Powinien oczywiście zgłosić to do urzędu skarbowego poprzez złożenie formularza rejestracyjnego VAT-R. Od września powinien też składać deklaracje VAT i plik JPK. Brak podjęcia działań w tym zakresie nie ma sensu. Podatek i tak jest naliczany od sprzedaży – nawet jeśli podatnik go nie wykazuje. Dodatkowo zwłoka może spotkać się z sankcjami karnymi skarbowymi.

O ile wprowadzana zmiana dla podmiotów prowadzących działalność podstawową w zakresie objętym nowymi wyłączeniami nie powinna być dużym zaskoczeniem, to dla firm zajmujących się zupełnie czym innym, snowi pewne (niedoszacowane) ryzyko.

Zauważmy, że aby wypaść ze zwolnienia podmiotowego nie trzeba prowadzić podstawowej działalności w w/w zakresie. Już bowiem jednostkowa transakcja powoduje konieczność przejścia na VAT. Przykładowo przedsiębiorca wykonujący usługi prania dywanów (obrót roczny poniżej 200.000 zł) sprzedaje za pośrednictwem portalu aukcyjnego telefon komórkowy wykorzystywany w firmie, czy zdemontowany stary zderzak z firmowego samochodu. Formalnie w takich wypadkach z momentem dokonania sprzedaży, traci możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego. Wchodzi na VAT i wszystkie wykonywane usługi musi objąć opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Nowe przepisy w niektórych wypadkach mogą więc stanowić pułapkę. Jeśli znajdujesz się w podobnej sytuacji skontaktuj się z nami.

utrata zwolnienia w VAT; sprzedaż telefonu; obrót poniżej 200.000 zł; przepisy od 1 września 2019 r.; nowe regulacje; wyłączenie z VAT