Możliwość odzyskania PIT za poprzednie lata, jeśli urząd zakwestionował wybraną formę opodatkowania. Wyrok NSA, sygn. akt II FSK 710/21
W dniu 22 lutego 2024 roku Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał przełomowy wyrok o sygnaturze II FSK 710/21, który znacząco wpłynął sytuacje dotyczące wyboru formy opodatkowania. Orzeczenie to i jego skutki otwierają możliwość odzyskania nadpłaconych podatków przez przedsiębiorców pokrzywdzonych przez fiskusa.
Tło przypadku
Wielu podatników w Polsce weszło w spór z urzędami skarbowymi, co do skuteczności złożonego przez nich oświadczenia o wyborze formy opodatkowania. Najczęściej przypadki dotyczą PIT zmienianego na podatek liniowy, czy ryczałt. Przypadków było wiele, na przykład podatnik wysłał oświadczenie pocztą, czy przez CEIDG ale nie posiadał potwierdzenia takiego działania. Wysłał oświadczenie pocztą ale nie listem poleconym. CEIDG nie funkcjonowało poprawnie, etc. Podatnik ten opłacał przez następny rok, czy nawet kilka lat podatek w wybranej przez siebie formie. Urząd skarbowy nie reagował. Zareagował dopiero po złożeniu PIT za ten, czy następne lata.
Do czego to prowadziło? Urząd nie uznawał zmiany formy opodatkowania, co najczęściej skutkowało wyliczeniem podatku w oparciu o zasady ogólne (tzw. skala podatkowa), co w praktyce kończyło się zapłaceniem podatku w stawce 32% dochodu. Podatnicy, którzy wówczas walczyli o swoje prawa w sądach przegrywali. Płacili ten podatek zatem albo dobrowolnie (np. poprzez zawarcie układu ratalnego) albo przymusowo, tj. wskutek prowadzonej egzekucji administracyjnej.
Wyrok NSA z 22 lutego 2024 r. (II FSK 710/21)
NSA jednak po wielu latach udręki podatników z takimi sytuacjami uznał, że oświadczenie woli o wyborze formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podatkiem liniowym może być skutecznie złożone w tytule przelewu, jeżeli jego treść w sposób dostateczny ujawnia wolę podatnika. Sąd podkreślił, że kluczowe jest jednoznaczne wyrażenie woli przez podatnika, a forma tego wyrażenia nie musi być ograniczona do tradycyjnego pisemnego oświadczenia. Tym samym NSA odstąpił od restrykcyjnej interpretacji przepisów, uznając, że liczy się rzeczywista wola podatnika, a nie formalny sposób jej wyrażenia. Skutkiem tego orzeczenia jest zmieniające się podejście do tematu Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Po wyroku NSA, dyrektor KIS wydał szereg interpretacji indywidualnych, które odzwierciedlają nowe podejście do kwestii wyboru formy opodatkowania. W interpretacji o sygnaturze 0115-KDIT3.4011.599.2024.2.AWO z dnia 3 października 2024 r. KIS uznał, że podatnik, który w tytule przelewu wskazał "zaliczka na podatek PIT-36L", skutecznie dokonał wyboru opodatkowania podatkiem liniowym. Podobne stanowisko zostało przedstawione w interpretacjach o sygnaturach 0112-KDIL2-2.4011.497.2024.2.WS oraz 0113-KDIPT2-1.4011.422.2024.3.MAP, gdzie KIS potwierdził, że jednoznaczne wskazanie w tytule przelewu odpowiedniej formy opodatkowania jest wystarczające do uznania, że podatnik dokonał wyboru tej formy.
Możliwość odzyskania zapłaconego niegdyś podatku
Wskazana powyżej sytuacja daje przedsiębiorcom, którzy wskutek takich okoliczności zostali zmuszeni do zapłaty podatku PIT liczonego od innej niż faktycznie wybrali formy opodatkowania. Mogą odzyskać podatek także za poprzednie lata.
Praktyka organów podatkowych w tym zakresie jest bardzo różna, w zależności od regionu Polski. Niemniej jednak nie wydaje się, aby istniały jakiekolwiek ryzyka próby odzyskania nadpłaconego podatku. Mamy doświadczenie w tym zakresie. Działamy na terenie całego kraju.
Źle zmieniona forma podatku; brak zmiany podatku; brak oświadczenia o zmianie podatku; odzyskanie podatku; przelew jako wybór podatku; przelew na ryczałt; oznaczenie przelewu; wybór ryczałtu; wybór liniówki; podatek liniowy; zmiana podatku CEIDG; zagubione oświadczenie